بازگشت
آيا شبكه هاي مالي طالبان كشف خواهد شد؟
محمداسحاق فياض محمداسحاق فياض

موضوع منابع تامين مالي القاعده  و طالبان يكي ازموضوعات جديد سياسي و اطلاعاتي است كه به تازگي برسر زبانها افتاده است، ريچارد هالبروك نماينده امريكا در امور افغانستان و پاكستان اولين كسي است كه توجه خود را به منابع تامين مالي طالبان معطوف داشته است.

نماينده ويژه آمريكا در امور افغانستان و پاكستان  در سفري كه به پاكستان داشت، اعلام كرد  او تلاش‌ها يي را براي پيگيري منابع تامين مالي نيرو هاي طالبان انجام خواهد، داد. براساس گزارش روزنامه "نيويورك تايمز "، "ريچارد هالبروك " گفته است وي با تحقيق ويژه درباره كمك كنندگان خصوصي به نيروهاي طالبان، جان تازه‌اي به تلاش‌ها براي پيگيري منابع تامين مالي طالبان خواهد بخشيد.

او براي اولين بار افشا كرد كه بخش عمده تامين مالي طالبان شيخ نشين هاي حوزه خليج فارس است، به گفته وي اهداكنندگان خصوصي از جمله برخي كشورهاي اطراف خليج فارس به طور گسترده‌اي منبع تامين مالي بسيار مهم‌تري براي طالبان نسبت به حتي تجارت ترياك محسوب مي‌شوند كه بر اساس برآورد سازمان ملل حدود 300 ميليون دلار در سال تخمين زده مي شود. براساس اي ن گزارش اين نتيجه به دست مي آيد كه ثروت مندان و شيوخ عرب كشورهاي اطراف خليج فارس سالانه صدها ميليون دالر را تنها براي طالبان مي فرستند و مهمترين منبع درامد اين گروه به شمار مي رود.

باآنكه تحقيق روي منابع تامين مالي طالبان شايد چندان كار دشواري نباشد اما اين موضوع معماي است كه طي چندين دهه هنوز هم به صورت يك راز باقي مانده است و تاكنون هيچ لايه اي از اين اسرار فاش نگرديده است، اين سئوال كه آيا سرويس هاي اطلاعاتي غربي دربرابر منابع تامين مالي طالبان و القاعده عاجز آمده اند  يا اين كه  براساس يكسري مسايل و منافع دربرابر آن سكوت اختيار كرده اند سئوالي است كه واقعا پاسخ آن دشوار است.

اما اين سئوال نيز در اذهان شكل مي گيرد كه چرا غربي ها در طول هشت سال گذشته كه مصاف واقعي و رو در رو با طالبان مي دادند، اين موضوع رابه طور جدي مطرح نكردند؟

 در حالي خود مي دانستند، قطع منابع مالي براي طالبان به منزله مرگ اين گروه به شمار مي آمد و ورشن است هيچ تشكيلاتي آنهم تشكيلات سياسي و نظامي گسترده اي چون طالبان و القاعده هرگز بدون تامين مالي فراوان نمي توانتند روي پاي خود بايستند، با آنهم كشورهاي غربي هيچ گاه تلاش هاي اطلاعاتي را براي مهار و قطع كمك هاي مالي طالبان از كشورهاي حوزه خليج انجام ندادند.

مقامات اطلاعاتي امريكا نگراني‌هايي را درباره تامين منابع مالي براي تروريسم از جانب كشور‌هاي خليج در گذشته ابراز كرده‌اند. اما هيچ گاه كشورهاي اين حوزه را زير فشار قرار نداده اند تا شيوخي را كه اين گونه با دست و دل بازي به كمك طالبان شتافته اند و دست شان را به خون مردم افغانستان آلوده مي كنند؛ دستگير كنند و يا مانع كمك آنان به طالبان گردند، در حالي كه در سايه فعاليت هاي اطلاعاتي كشف چنين شبكه هاي كمك رساني براي طالبان و القاعده كاري چندان دشوار نيست كه سياي امريكا نتوانند حتي در هشت سال، هيچ ردي از اين شبكه ها بدست آورده نتوانند.

با توجه به آنچه گفته آمديم آيا واقعا اطلاعات سرويس هاي اطلاعاتي امريكا و ديگر كشورهاي غربي آنقدر ضعيف است كه در هشت سال نتوانسته اند هيچ ردي از شبكه هاي ارتباطي مالي القاعده و طالبان بدست آورده نتوانند، يا اين كه خود نخواسته اند راز اين شبكه ها را فاش نمايند؟

كار شناسان اطلاعاتي مي گويند كه شناسايي منابع مالي طالبان يكي از دست‌نيافتني‌ترين اهداف واشنگتن از سال 2001 تاكنون بوده است اما در عين حال اين هدف در مركز تلاش‌هاي جنگ آمريكا در افغانستان و جنگ با نيروهاي طالبان در پاكستان قرار دارد.اما مقامات امريكايي در اين زمينه موفقيت‌هاي محدودي داشته‌اند. حال اگر واقعا اين تحليل كار شناسان درست باشد، ايا الان سرويس هاي اطلاعاتي غرب به اين مرحله رسيده اند كه  بتوانند شبكه سري تامين مالي طالبان و القاعده را شناسايي نمايند؟

 اظهارات هالبروك نشان مي‌دهد كه آمريكا تصميم دارد، براي خنثي كردن فعاليت هاي طالبان و نابودي يا تضعيف اين گروه تمامي گزينه ها را فراروي خود باز بگذارد، شناسايي و ضربه زدن به شبكه كمك رساني مالي براي طالبان اكنون به يكي از اهداف مهم طالبان تبديل گرديده است، اقاي اوباما رئيس جمهور امريكا در سخنراني معروف خود در دانشگاه قاهره نيز گفت كه مشكل طالبان و القاعده تنها از راه نبرد و جنگ حل نمي گردد، اين سخنان مي تواند اشاره به فعاليت هاي سري و اطلاعاتي براي ضربه زدن به طالبان نيز باشد.

به همين دليل اين گمان تقويت شده است كه امريكا يك بارديگر كشورهاي چون امارات متحده عربي، عربستان سعودي كه قبلا امارت طالبان را به رسميت شناخته بودند و ديگر كشورهاي حوزه خليج را تحت فشار قرار دهند تا براي شناسايي منابع تامين مالي القاعده و طالبان با سرويس اطلاعاتي امريكايي همكاري نمايند.

 اما اين كه تا چه اندازه كشورهاي عربي اطراف خليج فارس حاضر به همكاري با امريكا مي گردد، هنوز به طور دقيق روشن نيست، زيرا در اين بررسي ها ممكن است دست شيوخي در همكاري با القاعده و طالبان رو شود كه ارتباط نزديكي با دستگاه قدرت دراين كشور ها داشته باشند و حكومت هاي اين كشورها راضي نيستند  تنش برسر اين موضوع ميان شيوخ ذي نفوذ در اين كشور ها به وجود آيد، يكي از دلايلي كه عربستان راضي آمدن بن لادن ازسودان  دردهه نود به افغانستان بود، اين بود كه شيوخ و افراد صاحب نفوذ زيادي در حوزه خليج از بن لادن طرف داري مي كردند كه كشتن  بن لادن و يا تحت نظر گرفتن او در عربستان ممكن بود شورش هاي متعددي را  در اين كشور ها به وجود آورد، براين اساس بنا به گفته استيوكول يكي از اعضاي بلند پايه سيا در كتاب نبرد اشباح ، عربستان ترجيح داد كه بن لادن در زمان طالبان به افغانستان برود.

اكنون نيز همانطوري كه  در آن زمان كشتن يا نظر بند شدن بن لادن در اين كشور ها از حساسيت زيادي برخوردار بود، افشاي شبكه هاي سري كمك هاي مالي به القاعده و طالبان به همين ميزان از حساسيت در نزد كشور هاي غربي  اطراف خليج برخوردار ميباشد. بر اين اساس سئوال اساسي اين است كه امريكا پس از اين اعلام تاچه اندازه مي تواند اين كشور ها را با خود همراه نمايد و آيا افشاي شبكه هاي مالي براي طالبان و القاعده سبب شورش برخي از شيوخ دراين كشور ها نخواهد شد؟

به هرحال اگر چنانچه اين شبكه ها افشاگردد و مانعي براي ارسال كمك ها به طالبان گردد، اين گروه مدت زمان زيادي دوام آورده نخواهد توانست و اين موفقيت بزرگ براي امريكا و ديگر كشور هاي غربي خواهد بود.


June 23rd, 2009


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
بازگشت
گزیده مقالات